بسمه تعالی

از آنجایی که مدیریت و فرماندهی مسئله بسیار پیچیده و ظریفی است، طبعا آفات آن نیز بسیار است. درست در مقابل نقاط قوت فرماندهی، نقاط ضعف وجود دارد که آفات فرماندهی شمرده می شود. در این قسمت به آفات فرماندهی به طور فهرست وار اشاره می گردد:

• سپردن کارها به دست افراد نالایق؛
• تبعیض بی دلیل در میان افراد تحت فرماندهی؛
• حسادت نسبت به همکاران؛
• اعتنا به شایعات و ترتیب اثر دادن به آنها؛
• از دست دادن فرصتها در اثر تردید و عدم شهامت در تصمیم گیری (ترس و بزدلی)؛
• استبداد به رأی و عدم مشاوره با دیگران؛
• عجله و شتاب و عدم تحقیق در کارها؛
• انعطاف و نرمش بیش از حد و سازشکاری با منحرفان؛
• ترک صراحت و به طور کلی دورویی و نفاق با دوستان و همکاران؛
• لجاجت در اشتباه و تداوم در غفلت.

معیارهای منشور جاوید امام علی (علیه السلام)

اسلام به عمد شرائط تصدی پست فرماندهی را سنگین قرار داده است تا کسانی که متصدی آن می شوند بر اساس معیارها و ارزش ها عمل نمایند و در غیر این صورت، شجاعانه از این مسئولیت کنار روند.

در منشور جاوید امام علی (علیه السلام) به مالک اشتر به ویژگیهای فرماندهان اشاره شده است:

«فرماندهی را به کسی واگذار کن که دارای ویژگیهای زیر باشد:

از همه آنها نزد تو نسبت به خدا، رسول و امام دلسوزتر و خیرخواه تر؛

از همه آنها پاکدامن تر؛

از همه عاقل و هوشیارتر؛

از کسانی که دیر خشم می گیرند؛

به موقع عذر می پذیرند؛

از آنها که نسبت به مستضعفان رئوف و مهربان ترند؛

در مقابل زورمندان و مستکبران قوی و انعطاف ناپذیرند؛

از کسانی که حوادث سخت آنها را از جا به در نمی برد؛

هرگز ضعف و زبونی آنها را به زانو در نمی آورد؛

کسانی که از خانواده های اصیل، نجیب، با شخصیت، صالح، خوش سابقه، با شهامت، شجاع و سخاوتمندند.»

در مجموع می توان اذعان نمود که جهاد و مبارزه با دشمنان اسلام در شرایطی خاص امری است ضروری و نیاز به سربازان و فرماندهان و مدیران لایق دارد و بر اساس این نیاز در جوامع اسلامی شناخت ویژگیهای فرماندهی و آفات آن امری ضروری است. نامه ۵۳ امیر مؤمنان به مالک اشتر یکی از وظایف مهم او را توجه به مسائل نظامی دانسته است.
از خداوند سبحان مسالت می نماییم در هر پست و مقامی که هستیم بدون حب و بغض و آنچه مورد رضای پروردگار متعال و امام عصر عج عمل نماییم .

حجت الاسلام دکتر جواد صیادی، مسئول دفتر نمایندگی ولی فقیه در سپاه خرم آباد